داستان هيجان انگيز نگارش کتاب الغدير

علامه اميني شخصيتي است که يک تنه در برابر تحريف کنندگان تاريخ قيام کرد و با قلم توانا و آتشين و در عين حال منطقي و علمي خود، پرده ها را کنار زد و حقايق را از لابلاي زواياي تاريک تاريخ، بيرون کشيد.

306838.mp3 داستان هيجان انگيز نگارش کتاب الغدير

داستان هيجان انگيز نگارش کتاب الغدير

سال 1317 کتابي منتشر شده بود از يک نويسنده وهابي با اين مضمون که شيعه اصول اعتقادي مدوني ندارد، آثار تاليفي چنداني ندارد و شهيدي هم در راه عقايدش نداده است. حوزه هاي قم، مشهد و اصفهان درگير مسائل جدي تري با شاه ايران بودند که حجاب را ممنوع کرده بود و مدارس ديني را تعطيل.

فقط مانده بود حوزه نجف، اول طلبه هاي جوان واکنش نشان داده بودند و کار به درگيري بين شيعه و سني در بعضي شهرهاي عراق رسيده بود. سه مرجع تقليد وقت، سيد ابوالحسن اصفهاني، ميرزا حسن طباطبايي و آيت الله حکيم خيلي زود اطلاعيه اي دادند که هيچ کس حق ندارد اقدامي بکند مگر اينکه پاسخ کتاب را بدهد.

خيلي ها شروع به نوشتن کردند اما فقط کار سه نفر بود که گل کرد. شيخ جعفر کاشف الغطا، از استادان معرف حوزه نجف"اصل الشيعه و اصولها" را نوشت؛ شرحي در مورد اصول اعتقادي و مباني فقهي شيعه.

شيخ آقا بزرگ تهراني هم"الذريعه" را نوشت که بزرگترين اثر در کتابشناسي تاليفات شيعه است. کتاب سومي هم بود با عنوان"شهدا الفضيله" در شرح حال 130نفر از علماي شيعه که در عصر غيبت به شهادت رسيده اند، اسم نويسنده جوان اين کتاب سوم بود: عبدالحسين اميني تبريزي.

علامه اميني وقتي"شهدا الفضيله" را نوشت 35 سال داشت و سه سالي مي شد که درسش تمام شده بود و برگشته بود تبريز. شايد هيچ کس نمي دانست اين منبري جوان که براي تامين هزينه زندگي اش کشاورزي هم مي کند، روزي مهمترين دايره المعارف شيعه را بنويسد و به يک دعواي قديمي براي هميشه پايان دهد.

علامه اميني 13 عنوان کتاب نوشته که همه شان شکل کتاب مرجع دارند. معروف ترين اين کتاب ها"الغدير" در 20 جلد است که مي توان آن را دايره المعارف تاريخ و فرهنگ شيعه دانست. علامه اول مي خواست منابع حديث غدير را در کتاب هاي اهل سنت جمع کند اما کم کم کار گسترش پيدا کرد و تبديل شد به مجموعه اي از احاديث در مورد شخصيت و امامت حضرت علي عليه السلام و اهل بيت، زندگينامه راويان احاديث، معرفي منابع و کتاب هايي که اين احاديث در آن ها نقل شده، معرفي شاعراني که شعري درباره غدير يا اهل بيت سروده اند، معرفي دانشمندان شيعه و ... .

آشنايي با محتواي کتاب «الغدير»

علامه اميني براي تأليف کتاب گرانقدر الغدير - که به حق کتابي وزين است و در اعتلاي مکتب تشيع سهم بسيار و در اثبات حقانيت مولي الموحدين (ع) تاثير بسزايي داشته است - زحمات بسياري را متحمل شد.
غديري کرد بي همتا، چنان چون بي کران دريا
لبالب از رحيق حق، جهان را زو مشامي خوش
از اين دريا دل آماده، «غديري» يزدي باده
خوش آن رندي کزين مشرب کند، شرب مدامي خوش(1)
او از برجسته ترين افرادي است که به خاطر دفاع از حريم اسلام و تشيع و مخصوصاً دفاع از مقام والاي بزرگمرد جهان انسانيت حضرت علي (ع) قد علم کرده و با فداکاري و اخلاص عجيب و شهامت و ابتکاري کم نظير، رسالت بزرگ خود را به خوبي انجام داد.
علامه اميني شخصيتي است که يک تنه در برابر تحريف کنندگان تاريخ قيام کرد و با قلم توانا و آتشين و در عين حال منطقي و علمي خود، پرده ها را کنار زد و حقايق را از لابلاي زواياي تاريک تاريخ، بيرون کشيد.
بيش از پنجاه سال است که از تدوين کتاب الغدير مي گذرد و با اطمينان مي توان گفت که جامعه محققين اعم از شيعه و سني با نام الغدير و با نوشته هاي علمي و عميق و محققانه و پر احساس علامه اميني آشنا هستند. اما در طول اين زمان هنوز کسي نتوانسته براي الغدير حتي صفحه اي ردّيه و يا نقدي که قابل اعتنا باشد، بنويسد و اين خود نشانگر استحکام و متقن بودن مطالب اين کتاب است که حتي مخالفين شيعه نيز نتوانسته اند اشکالي بر آن وارد نمايند.
وي در شبانه روز حدود 17 ساعت مطالعه و کار مي کرد و براي مطالعه کتبي که در دسترس نداشت رنج سفرهاي گوناگوني به جان خريد.
علامه خود مي گويد که من براي نوشتن الغدير 10 هزار جلد کتاب از «باء» بسم الله تا «تاء» تمّت آن خوانده ام. و به 100هزار جلد کتاب، مراجعات مکرر داشته ام.
بدون شک در کنار تلاش و همت والاي اين مرد بزرگ ، عوامل ديگري نيز در خلق اين کتاب گرانسنگ موثر بوده است. از علامه اميني و نزديکان اين بزرگوار به کرّات نقل شده است که در هنگام مواجه شدن با مشکلي در مسير نگارش اين کتاب، به حرم حضرت علي عليه السلام پناه برده و از آن خورشيد عالمتاب کمک مي طلبيدند. هر کس اين کتاب را مي خواند، درک مي کند که توفيق الهي و کمک هاي اميرالمومنين عليه السلام در نگارش اين کتاب موثر بوده است.
اين کتاب در 20 جلد به زبان عربي، با نثري شيوا و رسا نگارش يافته که البته 11 جلد آن تاکنون چاپ گرديده است. مرحوم آيه الله سيد محسن حکيم و آيه الله سيد حسين حمّامي درباره اين کتاب گفته اند: «لا يَاتيهِ الباطلُ مِن بَينِ يَدَيه» و آيات عظام سيد عبدالهادي شيرازي و شيخ محمدرضا آل ياسين و علامه اردوباري گفته اند: «لاريبَ فيه هُديً لِلمُتقين.» (2)
حال بايد ديد که آيا تاليف الغدير در جوامع اسلامي باعث تفرقه بين مسلمانان شده و يا بيانش به گونه اي بوده که آنها را دور هم جمع کرده است؟ اگر اين کتاب عاملي براي تفرقه مي بود، لااقل علماي اهل تسنن در کتاب هايشان جمله اي بر عليه الغدير مي نوشتند که چنين چيزي ديده نمي شود.
بيش از پنجاه سال است که از تدوين کتاب الغدير مي گذرد و با اطمينان مي توان گفت که جامعه محققين اعم از شيعه و سني با نام الغدير و با نوشته هاي علمي و عميق و محققانه و پر احساس علامه اميني آشنا مي باشند. اما در طول اين زمان هنوز کسي نتوانسته براي الغدير حتي صفحه اي ردّيه و يا نقدي که قابل اعتنا باشد، بنويسد. و اين خود نشانگر استحکام و متقن بودن مطالب اين کتاب است که حتي مخالفين شيعه نيز نتوانسته اند اشکالي بر آن وارد نمايند.
در اينجا سوالي ديگر پيش مي آيد که علت شهرت الغدير چيست که محل رجوع اصناف مختلف علماي شيعه و سني شده است؟
علامه خود مي گويد که من براي نوشتن الغدير 10 هزار جلد کتاب از «باء» بسم الله تا «تاء» تمّت آن خوانده ام و به 100هزار جلد کتاب، مراجعات مکرر داشته ام.
از مهمترين نکات قابل توجه اينست که علامه اميني بر خلاف اکثريت علما، به صورت کاناليزه مطالعه نمي کردند و در مورد موضوع تحقيقي خود تنها به متون رشته اي خاص مراجعه نمي نمودند. بلکه به تمامي منابع مطبوع و مخطوط موجود که به آن موضوع خاص پرداخته بودند رجوع نموده و در تحليل هاي علمي خود از همگي آنها استفاده مي کردند.
ايشان براي نگارش الغدير کليه کتاب هاي تفسيري، روايي، تاريخي، رجالي، انصاب، لغت، و دواوين شعري را با دقت، مورد مطالعه قرار داده اند. با عنايت به همين موضوع است که علامه اميني خود در ابتداي الغدير نوشته اند: «الغدير في الکتاب والسنه والادب. کتابٌ دينيٌ، علميٌ، فنيٌ، تاريخيٌ، ادبيٌ، اخلاقيٌ.» که همين شيوه منحصر بفرد، يکي از علل جاودانه شدن الغدير شده است.
در اين مقاله قصد بر اينست که اهم محتويات 11 جلد از کتاب الغدير را که به چاپ رسيده است را به صورت اجمال معرفي نماييم. و براي اين کار از کتاب سيري در الغدير، تاليف دکتر محمد اميني نجفي، مدد جسته ايم.

مباحث جلد اول الغدير
در اين جلد علامه به داستان غدير، بررسي سند حديث غدير، آيات مربوط به حديث غدير که عبارتند از: آيه تبليغ (مائده/16)، آيه اکمال (مائده/ 3)، آيه سألَ سائل (معارج/1-3) و بررسي دلالت حديث غدير پرداخته است.
مباحث جلد دوم الغدير
در اين جلد ابتدا اهميت و چگونگي شعر در دنياي اسلام مورد بحث قرار گرفته است. از اين جلد تا انتهاي کتاب به ذکر غديريه هايي(3) که توسط شاعران به زبان عربي سروده شده پرداخته شده است. علامه ذيل هر غديريه به شرح حال غديريه سرا پرداخته و اگر چنانچه در غديريه و يا در ديگر اشعار غديريه سراي مورد نظر، اشاراتي نسبت به مناقب اميرالمومنين و ساير اهل بيت عليهم السلام شده باشد منابع روايي اثبات آن مناقب را ذکر کرده اند. در اين جلد غديريه هاي قرن اول و دوم مورد بررسي قرار گرفته است. که غديريه حضرت علي عليه السلام نيز در اين جلد درج گرديده است. يکي از غديريه سراهاي اين دوره عمرو عاص است که علامه به تفصيل در مورد حيات وي بحث کرده است.
مباحث جلد سوم الغدير
در اين جلد نيز غديريه هاي مربوط به قرون سوم و چهارم درج گرديده است. شايان ذکر مي باشد که غديريه ها صرفا مختص به مسلمانان

گروه اخبار : اخبار پايگاه
کد خبر : 306838

کلیدواژه ها

خبرنگار

مدیر سیستم

News list

Change the font color:

main color:

second color:

انتخاب رنگ پس زمینه:

تغییر اندازه فونت ها:

Change the spacing between words:

Change the distance between the lines:

Change mouse type:

Change the font

نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری