برگزاری نشست تحلیلی با موضوع جهاددرمانی در قرآن
نشستی با موضوع "جهاد درمانی در قرآن؛ نقش و اثرات جهاد در سلامت جامعه" با حضور دکتر محمدمصطفی اسعدی و جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد. در این نشست، دکتر اسعدی مفهوم «شفای صدر» در آیه ۱۴ سوره توبه را تحلیل کرد و تأکید نمود که این مفهوم فراتر از درمان جسمی بوده و شامل آرامش روانی، امنیت اجتماعی و کاهش استرس ناشی از بیعدالتی و تهدیدهای خارجی است.
نشست تحلیلی با موضوع "جهاد درمانی در قرآن؛ نقش و اثرات جهاد در سلامت جامعه" با حضور دکتر محمدمصطفی اسعدی ، عضو هیئت علمی دانشگاه و جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد. دکتر اسعدی در این نشست ضمن تحلیل مفهوم «شفای صدر» در سوره توبة (آیه ۱۴)، ارتباط عمیق مفهوم جهاد با سلامت روان و اجتماعی را در قالب یک رویکرد قرآنی-علمی مورد بررسی قرار داد. تحلیل قرآنی مفهوم «شفای صدر» در سوره توبة دکتر اسعدی به طور خاص به واژه "یَشْفُ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِینَ" (شفای صدر گروهی از مومنان) در آیه ۱۴ سوره توبة پرداخت و اظهار کرد: شفای صدر در قرآن تنها به معنای درمان فیزیکی نیست، بلکه اشاره به آرامش روانی، ایجاد امنیت اجتماعی و کاهش استرس جمعی ناشی از بیعدالتی و تهدیدهای خارجی دارد. این مفهوم نشان میدهد که جهاد در فرهنگ اسلامی نه تنها محدود به خط مقدم جنگ است، بلکه شامل اقداماتی است که منجر به تامین سلامت جامعه میشود. وی افزود: در متون قرآنی، مفهوم «صدر» با احساسات درونی، ناراحتیها و تنشهای اجتماعی ارتباط دارد، در حالی که «قلب» بیشتر به معنای تفکر، شهامت و تصمیمگیریهای معنوی است. بنابراین، «شفای صدر» در آیه مورد نظر به معنای برطرف کردن ناراحتیهای درونی، اضطرابهای جمعی و روحیههای منفی ناشی از بیعدالتی و تهدیدهای خارجی است. ارتباط جهاد با سلامت روان و جامعهپردازی دکتر اسعدی با اشاره به پژوهشهای معاصر در حوزه سلامت روان، گفت: جنگ و تهدیدهای نظامی نه تنها به بدنها آسیب میزنند، بلکه روحیههای منفی، اضطرابهای جمعی و ناراحتیهای درونی را در جامعه تقویت میکنند. جهاد در قالب دفاع از حاکمیت و امنیت ملی، نه تنها از نظر نظامی، بلکه از منظر روانی و اجتماعی نیز میتواند عاملی برای درمان این آسیبهای نهان باشد. وی در ادامه به نقش جهاد در ایجاد امنیت روانی جامعه اشاره کرد و گفت: جهاد در فرهنگ اسلامی تنها محدود به حضور در خط مقدم جنگ نیست، بلکه شامل هر اقدامی است که منجر به تقویت امنیت، کاهش ترس و ایجاد آرامش در جامعه شود. این موضوع با مطالعات معاصر در حوزه سلامت روان همخوانی دارد. چالشهای ترجمه و تفسیر «شفای صدر» عضو هیأت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه در بین تفاسیر قدیمی و معاصر قرآن، تفسیرهای متعددی از «شفای صدر» ارائه شده است افزود برخی مفسران این واژه را معادل «آرامش قلب» دانستهاند، اما این تفسیر با تحلیلهای تخصصی در متون قرآنی تطبیق نمیکند. صدر در قرآن اغلب با احساسات، ناراحتیها و تنشهای روانی ارتباط دارد، در حالی که «قلب» بیشتر به معنای تفکر، شهامت و تصمیمگیری است. بنابراین، «شفای صدر» در آیه مورد نظر به معنای درمان درونی، روانی و اجتماعی افراد است — نه تنها از نظر فیزیولوژیک، بلکه در سطح روحی و روانی. ارتباط جهاد با حوزههای غیرنظامی و سلامت عمومی وی در بخش دیگری از این نشست عنوان کرد در فرهنگ اسلامی، مفهوم جهاد تنها به مقوله نظامی محدود نمیشود، بلکه به مقولههایی مانند جهاد با خود ، جهاد در خانواده ، جهاد در محیط کار ، و جهاد در حوزه سلامت نیز گسترش یافته است. این تفسیر گسترده نشان میدهد که سلامت جامعه در فرهنگ اسلامی یک وظیفه اخلاقی و دینی محسوب میشود. پیشنهادات عملی برای دانشگاه دکتر اسعدی در انتهای سخنان خود، چند پیشنهاد عملی برای دانشگاه علوم پزشکی ایران ارائه کرد:
- تشکیل کارگاههای تخصصی برای کادر درمانی با موضوع مدیریت بحران و سلامت روان در شرایط جنگی.
- تقویت زیرساختهای بهداشتی و درمانی در شرایط اضطراری (مانند قطع برق، کمبود دارو و تجهیزات).
- برگزاری همایشهای ملی درباره سلامت روان در جنگ با مشارکت اندیشمندان، پزشکان و دانشگاهیان.
- توسعه مطالعات قرآنی در حوزه سلامت برای ارتباط دادن مفاهیم دینی با چالشهای معاصر.
کامنت