در دنیای امروز که زبان انگلیسی به عنوان زبان بین المللی علم مطرح است، حفظ و گسترش زبان فارسی در علوم پزشکی تنها یک امر زبانی نیست، بلکه بخشی جدایی ناپذیر از هویت ملی و تمدنی و گفتمان پیشرفت علمی ماست.

آخرین بررسی ها در پایگاه استنادی اسکوپوس در آبانه ۱۳۹۸ نشان می دهد: تولید علم به زبان فارسی در ۴۰ سال اخیر ۱۴۰ برابر افزایش یافته است، میانگین رشد سالانه ۱۳ درصدی فارسی، بالاترین میزان رشد در میان تمام زبان های علمی جهان است و زبان فارسی با ۲۳ پله ارتقا از رتبه ۳۸ به رتبه ۱۵ در میان زبان های علمی جهان رسیده است. این آمارها نشان می دهند که فارسی تنها یک زبان ارتباطی نیست، بلکه یک زبان علمی پویا و در حال رشد ست. این موفقیت ها حاصل تلاش های بی وقفه دانشگاهیان، پژوهشگران و نویسندگان فارسی زبان ست.

اما از سوی دیگر در سال ۱۳۹۸، با اینکه ۴۰ درصد از مقالات پژوهشی در علوم پزشکی به زبان فارسی نوشته شده است، اما تنها ۲۹ نشریه فارسی از مجموع ۱۴۰ نشریه موجود، دارای اعتبار علمی کافی بودند. این شکاف گسترده، لزوم توجه جدی به این حوزه را آشکار می سازد. بایستی توجه داشت مقالات فارسی تنها برای اعضای هیئت علمی نیستند، بلکه برای پرستاران، مدیران بهداشت و سیاست گذارانی که لزوماً به انگلیسی مسلط نیستند، ضروری هستند. یک پرستار در بیمارستان می تواند با خواندن یک مقاله فارسی در مورد اخلاق پزشکی یا موضوعات تخصصی دیگر، دانش خود را افزایش دهد، اما اگر مقاله فقط به انگلیسی باشد، از این فرصت محروم می شود. باز از طرف دیگر می بینیم که وقتی مقاله به فارسی دریافت می شود، بسیاری از متن ها نیاز به بازنگاری کامل دارند، از ساختار جملات گرفته تا نقطه گذاری و انتخاب واژگان و چینش جملات و عبارات اشکالات فراوانی وجود دارد. راهکارها ساده اند: تقویت آموزش نگارش علمی فارسی در دوره های تحصیلات تکمیلی، ایجاد سیاست های حمایتی برای شناخته شدن مقالات فارسی معتبر در فرآیند ارزیابی دانشگاه ها، و تقویت نشریات فارسی با استانداردهای بین المللی.

باید به یاد داشته باشیم که "واژه 'شماره' از 'خوارزمی' آمده است، نه از عربی. عدد ایرانی در سراسر جهان استفاده می شود، اما ما خودمان به آن بی توجهیم."

این نشست تنها آغاز راه است. ما به همکاری همه دانشگاهیان، پژوهشگران و علاقه مندان دعوت می کنیم تا در این مسیر گام های مؤثری بردارند:

در صورته تسلط به زبان فارسی، در نگارش و ویرایش مقالات فارسی مشارکت فعال داشته باشید در کارگاه های آموزشی شرکت کنید و مهارت های خود را تقویت نمایید مقاله های فارسی خود را در نشریات معتبر ارسال کنید از مسئولان خواهان تغییر سیاست های ارزیابی علمی شوید "نگارش فارسی، زیرساخت تولید دانش ملی است." بدون نگارش دقیق و استاندارد به زبان فارسی، نمی توان به تولید دانش پایدار و مستقل در علوم پزشکی دست یافت.

این راه طولانی است، اما با هم می توانیم آن را پیمود. برای هویت ملی مان، برای استقلال علمی مان، برای آینده مان. "نگارش فارسی، هویت ماست، استقلال ماست، آینده ماست.

دفتر هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاه