به گزارش اداره روابط عمومي و همکاري هاي علمي بين المللي پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) و مرکز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري (RICeST)، دکتر محمدجواد دهقاني سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) از ارتقاي 16 پله اي رتبه استناد به مقالات که همان کيفيت توليد علم است، خبر داد و گفت: ايران طي سالهاي اخير روند صعودي را در افزايش کيفيت تحقيقات داشته است.
دکتر محمدجواد دهقاني اعلام کرد: اولين بند از سياست هاي کلان علم و فناوري ابلاغي مقام معظم رهبري مرجعيت علمي و فناوري است. هر چند کميت توليد علم عاملي براي افزايش مرجعيت علمي است، اما مطالعه کشور ترکيه و مقايسه آن با جمهوري اسلامي ايران نشان مي دهد که کشورها بايستي علاوه بر تکيه بر کميت توليد علم، مرجعيت علمي را نيز سرلوحه سياست هاي علمي قرار دهند.
وي افزود: از همين رو، مرجعيت علمي و فناوري در سياست هاي کلان علم و فناوري به عنوان اولين بند مورد تاکيد قرار گرفته است تا همزمان با افزايش کميت توليد علم، اهميت مضاعفي براي کيفيت تحقيقات نيز قائل باشيم. پايگاه استنادي اسکوپوس در سال ???? تعداد ??????? مدرک را نمايه کرده که اين تعداد در سال ???? به ??????? مدرک افزايش يافته است.

کميت تولد علم ? برابر شده است
دهقاني اظهار داشت: به موازات افزايش کميت توليد علم در دنيا، تعداد مدارک بين المللي ايران نيز در طول سال هاي گذشته به شکل چشمگيري افزايش يافته است. بررسي اطلاعات پايگاه استنادي اسکوپوس تا همين تاريخ نشان مي دهد که کميت توليد علم کشور در ?? سال گذشته ? برابر شده است. جمهوري اسلامي ايران در سال ???? ميلادي تعداد ???? مدرک بين المللي منتشر کرده که اين تعداد در سال ???? ميلادي به ????? مدرک رسيده است.

سرپرست ISC اعلام کرد: کميت توليد علم تنها در جمهوري اسلامي ايران در حال افزايش نبوده، بلکه گروه قابل ملاحظه اي از کشورهاي دنيا در اين زمينه با يکديگر در حال رقابت هستند، به نحوي که کميت توليد علم دنيا در ?? سال گذشته ?.? برابر شده است. به صورت همزمان، جمهوري اسلامي ايران نيز سهم خود از کل کميت توليد علم دنيا را افزايش داده و از همين جهت رتبه بهتري را کسب کرده است که نشان از توانائي علمي پژوهشگران کشور دارد.

وي گفت: سهم توليد علم کشور از ?.??% (چهل و چهار صدم درصد) در سال ???? به ?.??% (يک مميز پنجاه و دو صدم درصد) در سال ???? افزايش يافته است. رتبه توليد علم ايران نيز از ?? در سال ???? به ?? در سال ???? ارتقا يافته است. در مقايسه، کشور ترکيه در سال ???? رتبه ?? توليد علم دنيا را در اختيار داشت و در سال ???? رتبه اين کشور به ?? ارتقا پيدا کرد. در سال ???? ترکيه ?? رتبه بالاتر از ايران قرار داشت. 

کاهش کيفيت تحقيقات در ترکيه
دهقاني در ادامه افزود: اما آيا کيفيت تحقيقات کشور نيز در طول سال هاي گذشته بهبود يافته است؟ روند توسعه علمي کشور ترکيه نشان مي دهد که کيفيت تحقيقات در اين کشور يک سير نزولي داشته است. اصلي ترين شاخص پذيرفته شده براي سنجش کيفيت تحقيقات در دنياي علم، استنادها هستند. استناد به معني سند و مبنا قرار دادن چيزي يا به عبارت ديگر تکيه کردن بر آن است.
وي افزود: هر چند انتشار نتايج پژوهش در معتبرترين مجلات بين المللي خود نشان دهنده اهميت پژوهش است، اما تمامي اين پژوهش ها از لحاظ کيفيت و مرجعيت يکي نيستند. استنادها نشان مي دهند کدام پژوهش از ديگري بهتر است. يافته هاي علمي جامعه علم بين الملل حاکي از آن است که هر چه کيفيت پژوهش بيشتر باشد، تعداد استنادهاي آن نيز بيشتر است.
رئيس مرکز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري (RICeST) تصريح کرد: رتبه استنادي کشور ترکيه در سال ???? برابر با ?? و ايران در همين سال در رتبه ?? قرار داشت. ترکيه در سال ???? توانست به جايگاه بهتري دست پيدا کند و رتبه ?? دنيا را در اختيار گيرد. در همين سال عليرغم رشد رتبه استنادي کشور، ايران در جايگاه ?? دنيا قرار داشت. در سال ???? ترکيه با هفت پله نزول در جايگاه ?? دنيا قرار گرفت، اما جمهوري اسلامي ايران با يک حرکت مداوم رتبه ?? استنادي دنيا را در سال ???? کسب کرد.

بهبود کيفيت تحقيقات در کشور
دهقاني در پايان گفت: واقعيت هاي ثبت شده در پايگاه استنادي اسکوپوس نشان مي دهند هر چند رتبه کميت توليد علم جمهوري اسلامي ايران بالاتر از رتبه کيفيت تحقيقات کشور است، اما پژوهشگران کشور به صورت مداوم در حال بهبود کيفيت تحقيقات در کشور هستند. بر خلاف ترکيه که بيشتر بر کميت توليد علم تمرکز کرده است، پژوهشگران کشور به کيفيت تحقيقات نيز توجه داشته اند.

در نهايت بايد خاطر نشان کرد که کسب مرجعيت علمي و فناوري دنيا آنچنانکه در سند سياست هاي کلان علم و فناوري نيز ذکر شده نياز به جهاد مستمر علمي دارد و برنامه ريزي در جهت بهبود هر چه بهتر وضعيت موجود علاوه بر توجه به کميت و کيفيت توليد علم، راهبرد مديريت و هدايت آن در جهت تبديل به فناوري و نوآوري در جهت رفع نيازهاي کشور با توجه به آمايش سرزمين و نوآوري بايد محوريت يابد.